Stres jest to zjawisko, które towarzyszy człowiekowi prawie w każdym momencie życia. Amerykańskie Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) szacują, że stres stanowi ok. 75% wszystkich przyczyn wizyt u lekarzy. Badania wskazują, że stres może być jedną z przyczyn choroby wrzodowej żołądka, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2, otyłości i zaburzeń depresyjnych.

Każdy z nas różnie reaguje na stres i próbuje sobie z nim radzić np. przez zajadanie, kompulsywne objadanie się (co
w konsekwencji prowadzi do nadwagi i otyłości) lub przez niejedzenie. Czasem słyszę określenie od moich podopiecznych, że żołądek zawiązuje się im na „supełek” i nie są w stanie przełknąć ani kęsa.

O ile krótkotrwały stres może być dla nas motywujący i działać korzystnie na nasz organizm, o tyle długotrwałe sytuacje stresowe wywierają negatywny wpływ na funkcjonowanie naszego organizmu. W kontroli reakcji organizmu na stres, oprócz psychologicznych metod pozwalających na radzenie sobie z nim, istotną rolę pełni wsparcie żywieniowe pacjenta. W tym wypadku odpowiednio zbilansowana dieta może dostarczyć związków, które są w takich momentach „zbawieniem”.

Podczas sytuacji stresowych wzrasta zapotrzebowanie na tryptofan. Jest to aminokwas egzogenny, który bierze udział w produkcji serotoniny oraz melatoniny (czyli naszych kontrolerów nastroju i zachcianek żywieniowych). Hormony te odpowiedzialne są za odczucie szczęścia. Dodatkowo do produkcji serotoniny niezbędna jest witamina B6, witamina C i magnez. Melatonina produkowana jest z serotoniny w godzinach nocnych, reguluje rytm snu. Niedobór tych hormonów wpływa na zmniejszony nastrój czy problemy ze snem.

Kolejnym hormonem, na który należy zwrócić uwagę podczas stresu, jest kortyzol. W krótkotrwałych sytuacjach stresowych pobudza on cały organizm do działania i jest to efekt jak najbardziej pozytywny. Jednak w przedłużających się sytuacjach stresowych może dojść do zaburzenia wydzielania tego hormonu. Może to doprowadzić do osłabienia układu odpornościowego, zmniejszyć (lub zwiększyć – każda dysfunkcja naszego organizmu, niesie ze sobą konsekwencje, także metaboliczne) masę ciała oraz pogorszyć ogólne samopoczucie i kondycję.

Dlaczego przewlekły stres ma destruktywny wpływ na nasz organizm? Wynika to z faktu wpływu stresu na funkcje trzech układów, które utrzymują homeostazę naszego organizmu – tj. układu nerwowego, hormonalnego, odpornościowego. Te trzy układy komunikują się nieustannie ze sobą za pomocą neuroprzekaźników, hormonów i cytokin. Pojawienie się stresora, w którymkolwiek z tych układów będzie wpływało na pozostałe układy, gdyż są one jak naczynia połączone.

Emocjonalny i fizyczny stres gwałtownie podnosi poziom kortyzolu i mobilizuje jak najwięcej rezerw energetycznych organizmu. Chroniczny stres może nie tylko spowodować utrzymywanie się wysokich poziomów kortyzolu, ale być także przyczyną niskich poziomów tego neuroprzekaźnika w wyniku jego rozregulowania. Wynika to z faktu, że organizm w pewnym momencie „poddaje się” i następuje całkowite zaburzenie wydzielania kortyzolu.

Niestety, zarówno niski, jak i wysoki poziom kortyzolu jest niebezpieczny dla człowieka. Nie wolno zapominać, że kortyzol wpływa na metabolizm białek, węglowodanów i tłuszczów. Wpływa także na proces lipolizy (proces rozpadu tłuszczów do wolnych kwasów tłuszczowych), wspomagając redukcję masy ciała. Nieprawidłowe poziomy kortyzolu mogą zmniejszać poziom białych krwinek wchodzących w skład szpiku kostnego, odgrywających znaczną rolę w procesach odporności.

Poza witaminami i minerałami, które zostały wymienione powyżej, również dieta uboga w witaminę B12, witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, E, D), kwas foliowy, magnez, miedź i cynk może powodować złe samopoczucie i zwiększa ryzyko wystąpienia stresu. Proces ten może być spotęgowany przez występowanie w jadłospisie niezdrowych przekąsek, wysokoprzetworzonych produktów spożywczych, które obfitują w utwardzane tłuszcze lub tłuszcze typu trans oraz cukry proste.

Należy również wspomnieć, że poza dietą aktywność fizyczna wpływa bardzo korzystnie na zmniejszenie wystąpienia stresu.

Chcesz wspomóc swój organizm i zacząć się dobre odżywiać? 10 dniowe, proste w przygotowaniu, z wykorzystaniem zapasów ze spiżarki, zbilansowane znajdziesz pod tym likiem.

Chcesz posłuchać live’a na ten temat? Znajdziesz go tutaj: https://www.facebook.com/ZawszeZgrabna/videos/1128012814226005/